Skip to content
Podlasie – kraina prawosławia i otwartych okiennic
bialogorce

Długość trasy

308

Kraj

Polska

Miejsce

Podlasie

Rodzaj trasy

asfalt, szutry
Podlasie kojarzy nam się zwykle z Białymstokiem, Puszczą Białowieską, czy żubrami i właśnie w tych rejonach będziemy nakręcać kilometry. Przejedziemy przez jeden z najcenniejszych przyrodniczo rejonów w Europie – Białowieski Park Narodowy – ostatni fragment lasu pierwotnego – wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.

Ponadto będziemy mieli też okazję do podejrzenia tradycyjnej zabudowy podlaskich wsi, niezliczonej ilości kapliczek i krzyży przydrożnych oraz niezwykle barwnych prawosławnych cerkwi. 

Przejedziemy też szlakiem tatarów polskich, czyli przez miejscowości związane z historią i kulturą tatarską.  

Najlepszym punktem wypadowym na eksplorację regionu jest Hajnówka. Dysponuje ona zarówno sporym zapleczem noclegowym, jak i gastronomicznym, więc nie powinniśmy mieć trudności ze znalezieniem zakwaterowania. Można też zatrzymać się w jednym z niezliczonych gospodarstw agroturystycznych. 

Z Warszawy do Hajnówki najszybciej dojedziemy drogą S8 lub trochę wolniej ale dużo przyjemniej i krajoznawczo drogami wojewódzkimi, przy okazji pokonując spory fragment opisywanej już trasy „Brama na wschód – Podlasie”. Tę drugą opcję polecam, szczególnie jeśli chcecie dobrze poznać południowe Podlasie i dolinę Bugu. 

Podglądamy żubry

Białowieża

Pierwsza polecana trasa z Hajnówki to całodzienny wypad do Białowieży. 

Żeby nie jechać w dwie strony tą samą drogą z Hajnówki do Białowieży, to polecam w drodze powrotnej wybrać trasę przez wsie Pogorzelce, Teremiski i Budy Leśne, a także wstąpić do Czerlonki. Wszystkie wymienione są to polany śródleśne, na których kiedyś prowadzona była kiedyś gospodarka leśna i rolna, a dziś są reliktem tamtych czasów, z kolorowymi domkami będącymi kwaterami agroturystycznymi.

Rezerwat żubrów

Będąc w Białowieży koniecznie trzeba zobaczyć i odwiedzić rezerwat pokazowy żubrów na terenie Puszczy Białowieskiej. Został on utworzony w 1929 roku, jako miejsce w którym miała zostać odtworzona populacja żubra. Obecnie w rezerwacie, w warunkach zbliżonych do występujących w Puszczy Białowieskiej, można podziwiać żubry, koniki polskie, łosie, jelenie, sarny, dziki, rysie i wilki, a także żubronie będące krzyżówką żubra z bydłem domowym. Warto też wybrać się na spacer po jednej z wielu ścieżek przyrodniczych po Białowieskim Parku Narodowym. 

 

Prawosławne cerkwie

Drugą trasą do przejechania z Hajnówki jest szlak prawosławnych cerkwi oraz kraina otwartych okiennic. Na tej trasie zobaczymy esencję Podlasia, czyli piękne prawosławne cerkwie i drewniane kolorowe zabudowania. Na pokonanie tej trasy warto zaklepać sobie cały dzień. 

Zaczynamy pod Soborem Świętej Trójcy w Hajnówce, skąd kierujemy się na zachód do Nowoberezowa, gdzie znajduje się murowana cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego. 

Kolejnym przystankiem jest wieś Czyże i cerkiew Zaśnięcia Najświętszej Bogurodzicy – monumentalna ceglana budowla. Dalej jedziemy do Szczytów-Dzięciołowa, gdzie jest malutka i niestety wymagająca odnowienia, ale urokliwa drewniana cerkiew Ścięcia Głowy Świętego Jan Chrzciciela. 

Następnym punktem na trasie są Pasynki, gdzie jest jedna z najładniejszych cerkwi na naszej trasie – z wysoką wieżą, pomalowana na niebiesko, cerkiew Narodzenia św. Jana Chrzciciela z 1891 roku. Niewątpliwie warto tu się zatrzymać na dłużej i podziwiać jej architekturę. Dalej jedziemy na północny wschód do Łosinki, gdzie przejeżdżając przez wieś  Klejniki mijamy murowaną cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego. 

W Łosince na niewielkim pagórku pośrodku wsi stoi drewniana, pomalowana na żółto cerkiew św. Apostoła Jakuba z 1886 roku. Z Łosinki w kierunku północnym po ok 10 km dojeżdżamy do urokliwej niebieskiej cerkwi Podwyższenia Krzyża Pańskiego w Narwii. 

Pustelnia 

Kierując się z Narwi na wschód, po 10 km trafiamy do pustelni mnichów – jedynego prawosławnego skitu męskiego Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Odrynkach. Skit jest położony między zakolami Narwii, poza wioską, a dojazd do niego prowadzi drogą gruntową wśród pól. Z Odrynek jedziemy do Narewki gdzie jest cerkiew św. Mikołaja Cudotwórcy, skąd wracamy do punktu początkowego naszej trasy, czyli do Hajnówki.

Kraina otwartych okiennic

Jak już jesteśmy w Narwi, to koniecznie polecam pojechać do krainy otwartych okiennic – czyli wsi Trześcianka, Puchły i Soce. W tych trzech miejscowościach napotkamy mnóstwo drewnianych zabudowań z ozdobnie malowanymi okiennicami, pięknie zadbanymi ogrodami kwiatowymi oraz dekoracjami snycerskimi. Dodatkowo w Trześciance jest piękna, cała zielona, cerkiew św. Michała Archanioła, a w Puchłach niebieska cerkiew pw. Opieki Matki Bożej z ikoną Matki Bożej Opiekuńczej.. 

Niewątpliwą atrakcją jest to, że droga asfaltowa prowadzi tylko do Trześcianki, a dalej  do pozostałych miejscowości na szlaku będziemy jechali drogami polnymi lub kocimi łbami. Taka pętla po krainie otwartych okiennic powinna zająć wam ok 1h.

Przejechanie całości trasy z Hajnówki zajmie wam ok 5h, a pokonacie prawie 200km. Polecam jednak robić sobie spontaniczne przystanki, albo zbaczać z trasy do okolicznych miejscowości w dolinie Narwii. Dzięki temu jeszcze pełniej poznacie Podlasie i kto wie, może jeszcze nie raz wrócicie w te rejony na swoich dwóch kołach.

Lista miejscowości

Hajnówka
- 0 km.
Rezerwat pokazowy żubrów
- 17 km.
Białowieża
- 23 km.
Teremiski/Budy Leśne
- 34 km.
Czerlonka
- 39 km.
Hajnówka
- 52 km.
Nowoberezowo
- 6 km.
- km.
Niewątpliwą atrakcją jest to, że droga asfaltowa prowadzi tylko do Trześcianki, a dalej do pozostałych miejscowości na szlaku będziemy jechali drogami polnymi lub kocimi łbami. Taka pętla po krainie otwartych okiennic powinna zająć wam ok 1h.

Tatarzy

Szlak tatarski, który polecam przejechać, znajduje się trochę na wschód od Białegostoku. Dlatego naszą przygodę z polskimi tatarami najlepiej rozpocząć właśnie w tym mieście. Najpierw w Muzeum Historycznym można zapoznać się ze zgromadzonymi pamiątkami po tatarach mieszkających na Podlasiu. To taki dobry wstęp do naszej wycieczki.

U Pana Boga…

Z Białegostoku wyjeżdżamy na północny wschód do Supraśli, w której można zwiedzić Muzeum Ikon. Dalej, kierujemy się malowniczą drogą przez Puszczę Knyszyńską do Królowego Mostu, miejscowości znanej z serii filmów “U Pana Boga za piecem”, “U Pana Boga w ogródku”, czy “U Pana Boga za miedzą”.

Jurta

Kolejnym przystankiem na naszej trasie jest najbardziej znana miejscowość ze szlaku tatarskiego – Kruszyniany. W Kruszynianach trzeba odwiedzić meczet oraz mizar, pięknie położony w lesie. Tutaj też można spotkać potomków Tatarów mieszkających tu przed laty. Koniecznie trzeba odwiedzić Tatarską Jurtę, gdzie można spróbować typowych tatarskich specjałów. Prowadząca ją Dżenetta Bogdanowicz na pewno odpowie na każde nasze pytanie o Tatarów. Jadąc dalej na północ, warto zboczyć do wsi Białogorce, do której dojazd prowadzi szutrową drogą wśród pól, a odnajdziemy tam typowe wiejskie drewniane zagrody. 

Wiatraki

Dalej jedziemy wzdłuż granicy z Białorusią, na północ, do Krynek, słynnych z niezwykłego ronda z 11-ma wlotami, skąd kierujemy się dalej do Malawicz Górnych. W tej sennej miejscowości dominuje tradycyjna drewniana zabudowa, a także można zobaczyć drewniane wiatraki.

Meczet i mizar

Po niecałych 2 km trafiamy do miejscowości Bohoniki, gdzie znajduje się meczet z II połowy XX w. Można wejść do jego wnętrza i obejrzeć jak wygląda ten polski meczet od środka. Podpowiem tylko, że na podłodze rozłożone są dywany, a na ścianach wiszą muhiry, czyli tkaniny z wyszywanymi wersetami z Koranu. Ponadto w Bohonikach jest mizar – największy cmentarz muzułmański jaki znajduje się w Polsce. 

Z Bohonik szybko trafiamy do Sokółki, gdzie w Muzeum Ziemi Sokólskiej zgromadzone zostały eksponaty związane z historią tatarów w Polsce. W tym miejscu możemy wrócić do Białegostoku i zakończyć naszą wycieczkę lub pojechać dalej na północ na suwalszczyznę. 

Przejechanie szlaku tatarskiego zajmie nam prawie cały dzień, ponieważ mimo niedużych odległości, będziemy się często zatrzymywali. 

Musisz zobaczyć

  • Białowieżę i rezerwat pokazowy żubrów
  • Cerkwie w: Czyżach, Pasynkach, Narwi, Trześciance, Puchłach i Narewce
  • Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Odrynkach
  • krainę otwartych okiennic (Trześcianka, Puchły, Soce)
  • meczet w Kruszynianach
  • meczet w Bohonikach
  • Cerkiew pw. św. Aleksandra Newskiego w Sokłóce

Trasa przebiega przez

Hajnówka
Kilometr trasy: 0 km.
Start trasy.
Hajnowka
Następny przystanek: 17 km.
Rezerwat pokazowy żubrów
Kilometr trasy: 17 km.
Rezerwat utworzony w 1929 roku, jako miejsce w którym miała zostać odtworzona populacja żubra. Obecnie w rezerwacie, w warunkach zbliżonych do występujących w Puszczy Białowieskiej, można podziwiać żubry, koniki polskie, łosie, jelenie, sarny, dziki, rysie i wilki.
malawicze
Następny przystanek: 6 km.
Białowieża
Kilometr trasy: 23 km.
Wieś położona na polanie w środku Puszczy Białowieskiej, siedziba Białowieskiego Parku Narodowego. Warto odwiedzić cerkiew św. Mikołaja oraz pójść na spacer po ścieżkach przyrodniczych w puszczy.
bialowieza1
Następny przystanek: 11 km.
Teremiski/Budy Leśne
Kilometr trasy: 34 km.
Wsie z typową drewnianą zabudową. Położone na polanach śródleśnych, niegdyś wykorzystywanych jako tereny rolnicze.
Następny przystanek: 5 km.
Czerlonka
Kilometr trasy: 39 km.
Osada położona przy linii kolejowej Hajnówka-Białowieża. Stąd wywożone było pozyskiwane w puszczy drewno.
Następny przystanek: 5 km.
Hajnówka
Kilometr trasy: 52 km.
Ważny ośrodek mniejszości białoruskiej. Warto zobaczyć Sobór Świętej Trójcy i drewnianą cerkiew pw. Świętych Braci Machabeuszy z 1846 r. na uroczysku Krynoczka. Start trasy przy Soborze Świętej Trójcy
Hajnowka
Następny przystanek: 13 km.
Nowoberezowo
Kilometr trasy: 6 km.
Cerkiew pw. Wniebowstąpienia Pańskiego
Następny przystanek: 10 km.
Kilometr trasy: km.
Następny przystanek: km.

Strona internetowa używa plików cookies w celu polepszenia sposobu jej wyświetlania. Klikając zgodę akceptujesz ustawienia swojej przeglądarki w tym zakresie. Pamiętaj, że sam może zmienić te ustawienia w każdym czasie. Sprawdź też politykę prywatności i cookies.

Lista miejscowości

Hajnówka
- 0 km.
Rezerwat pokazowy żubrów
- 17 km.
Białowieża
- 23 km.
Teremiski/Budy Leśne
- 34 km.
Czerlonka
- 39 km.
Hajnówka
- 52 km.
Nowoberezowo
- 6 km.
- km.